Γιατί ο θεός είναι τόσος διαφορετικός στην Παλαιά Διαθήκη από ότι είναι στην Καινή;

---

Ερώτηση: Γιατί ο θεός είναι τόσος διαφορετικός στην Παλαιά Διαθήκη από ότι είναι στην Καινή;

Απάντηση: Πιστεύω ότι στο επίκεντρο αυτής της ερώτησης, ενεδρεύει μια θεμελιώδης παρεξήγηση για το τι αποσκοπούν ν’ αποκαλύψουν και η Καινή Διαθήκη και η Παλαιά, όσον αφορά τη φύση του Θεού. Ένας άλλος τρόπος έκφρασης της ίδιας σκέψης είναι και όταν οι άνθρωποι λένε: «Ο Θεός της Παλαιάς Διαθήκης είναι Θεός οργής, ενώ ο Θεός της Καινής, είναι Θεός αγάπης». Το γεγονός ότι η Αγία Γραφή στο σύνολό της είναι η προοδευτική αποκάλυψη του Θεού προς εμάς, μέσω ιστορικών γεγονότων και μέσω της σχέσης Του με ανθρώπους καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας, ίσως να συμβάλλει εν μέρει στην λανθασμένη εντύπωση για το πώς είναι ο Θεός στην Παλαιά Διαθήκη σε σύγκριση με την Καινή. Παρ’ όλα αυτά όταν κάποιος διαβάζει και την Παλαιά Διαθήκη και την Καινή, γρήγορα μπορεί να δει ότι ο Θεός δεν διαφέρει στις δύο Διαθήκες, και ότι η οργή του Θεού και η αγάπη Του αποκαλύπτονται και στις δύο Διαθήκες.

Για παράδειγμα, σε πολλά σημεία της Παλαιάς Διαθήκης ο Θεός δηλώνει για τον εαυτό Του ότι είναι «γεμάτος καλοσύνη και έλεος, υπομονετικός, πιστός και πρόθυμος να συγχωρήσω» (Έξοδος 34:6, Αριθμοί 14:18, Δευτερονόμιο 4:31, Νεεμίας 9:17, Ψαλμοί 86:5, Ψαλμοί 86:15, Ψαλμοί 108:4, Ψαλμοί 145:8, Ιωήλ 2:13). Παράλληλα στην Καινή Διαθήκη, η καλοσύνη του Θεού, το έλεος και η αγάπη Του, διακηρύττονται με ακόμα περισσότερη έμφαση, λόγω του γεγονότος ότι « τόσο πολύ αγάπησε ο Θεός τον κόσμο, ώστε παρέδωσε στον θάνατο τον μονογενή Του Υιό, για να μην χαθεί όποιος πιστεύει σ’ Αυτόν αλλά να έχει ζωή αιώνια» (κατά Ιωάννη 3:16) Καθ’ όλη την Παλαιά Διαθήκη επίσης, μπορούμε να δούμε τον Θεό ν’ αντιμετωπίζει τον λαό Ισραήλ με τον ίδιο τρόπο που θα αντιμετώπιζε τον γιό του, ένας πατέρας γεμάτος αγάπη. Όταν αυτοί ηθελημένα αμάρταιναν εναντίον του Θεού και άρχιζαν να λατρεύουν είδωλα, τότε Αυτός τους τιμωρούσε, αλλά και πάλι κάθε φορά που μετάνιωναν και αποστρέφονταν τα είδωλα, τους ελευθέρωνε και τους δεχόταν. Και με παρόμοιο τρόπο βλέπουμε τον Θεό να αντιμετωπίζει τους Χριστιανούς στην Καινή Διαθήκη. Για παράδειγμα στους Εβραίους 12:6 διαβάζουμε ότι «γιατί όποιον ο Κύριος αγαπάει τον διαπαιδαγωγεί, και μαστιγώνει καθένα που παραδέχεται για παιδί Του».

Με παρόμοιο τρόπο, καθ’ όλη την Παλαιά Διαθήκη βλέπουμε την κρίση του Θεού και την οργή Του να ξεχύνεται σε αμετανόητους αμαρτωλούς. Παρομοίως και στην Καινή Διαθήκη βλέπουμε ότι η οργή του Θεού ακόμα «αποκαλύπτεται από τον ουρανό για να τιμωρήσει κάθε ασέβεια και αδικία των ανθρώπων, που με τα άδικα έργα τους συγκαλύπτουν την αλήθεια» (Ρωμαίους 1:18). Ακόμα και με γρήγορη ανάγνωση της Καινής Διαθήκης, εύκολα αντιλαμβανόμαστε ότι ο Χριστός μιλά περισσότερο για την κόλαση, παρά για τον Ουρανό. Έτσι ο Θεός δεν είναι διαφορετικός στην Παλαιά Διαθήκη απ’ ότι είναι στην Καινή. Ο Θεός απ’ τη φύση Του είναι αμετάβλητος. Ακόμα και αν εμείς βλέπουμε μια πτυχή της φύσης Του ν’ αποκαλύπτεται σε κάποια συγκεκριμένη περικοπή της Αγίας Γραφής, περισσότερο από κάποιες άλλες, Αυτός ο ίδιος, παραμένει ανάλλαχτος.

Όταν κάποιος ξεκινά να διαβάζει και να μελετά την Αγία Γραφή, σύντομα αντιλαμβάνεται ότι ο Θεός δεν είναι διαφορετικός στην Παλαιά Διαθήκη, απ’ ότι στην Καινή Διαθήκη. Παρ’ όλο που η Αγία Γραφή αποτελείται από 66 ανεξάρτητα βιβλία, που γράφτηκαν σε δύο (ή τρεις πιθανόν) ηπείρους, σε τρεις διαφορετικές γλώσσες, σε μια χρονική περίοδο 1500 χρόνων, από περισσότερους από 40 συγγραφείς(που προήλθαν από διαφορετικές κοινωνίες), παραμένει ένα ενιαίο βιβλίο από την αρχή ως το τέλος, χωρίς αντιπαραθέσεις. Μέσα του, βλέπουμε πως ένας Θεός αγάπης, ελέους και δικαιοσύνης, αντιμετωπίζει τους αμαρτωλούς ανθρώπους σε όλων των ειδών τις καταστάσεις. Πράγματι η Αγία Γραφή είναι μια επιστολή αγάπης γραμμένη από τον Θεό προς την ανθρωπότητα. Η αγάπη του Θεού για τη δημιουργία Του, ιδιαίτερα για το ανθρώπινο είδος, είναι φανερή καθ’ όλη την Αγία Γραφή. Σε όλες τις σελίδες της, βλέπουμε τον Θεό με αγάπη και έλεος να καλεί ανθρώπους σε μια προσωπική σχέση με τον εαυτό Του, όχι επειδή το αξίζουν αλλά επειδή Αυτός είναι ελεήμων και γεμάτος χάρη Θεός, υπομονετικός, άπειρος σε καλοσύνη και αλήθεια. Βλέπουμε παράλληλα έναν Άγιο και Δίκαιο Θεό ο οποίος είναι ο κριτής όλων αυτών που ανυπακούουν στον Λόγο Του και αρνούνται να Τον λατρέψουν. Αντίθετα, στρέφονται στην λατρεία θεών που οι ίδιοι δημιούργησαν, λατρεύουν είδωλα και άλλους θεούς, αντί να λατρεύουν τον Μόνο και Αληθινό Θεό (Ρωμαίους 1).

Εξ’ αιτίας του Δίκαιου και Άγιου χαρακτήρα του Θεού, όλη η αμαρτία του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος πρέπει να κριθεί. Και πάλι ο Θεός μέσα στην άπειρη αγάπη Του, έχει προμηθεύσει το τίμημα για την αμαρτία και έναν τρόπο συμφιλίωσης, έτσι ώστε ο αμαρτωλός άνθρωπος να μπορεί να γλιτώσει την οργή Του. Αυτή η θαυμαστή αλήθεια μας αποκαλύπτεται σε περικοπές όπως Α’ Ιωάννη 4:10 «Αυτό είναι το χαρακτηριστικό της αγάπης του Θεού: όχι ότι εμείς τον αγαπήσαμε, αλλά ότι Αυτός μας αγάπησε και έστειλε τον Υιό Του, που θυσιάστηκε για να μας ελευθερώσει από τις αμαρτίες μας». Στην Παλαιά Διαθήκη, ο Θεός όρισε ένα σύστημα θυσιών μέσω του οποίου μπορούσε να γίνει εξιλέωση για την αμαρτία, αλλά το σύστημα αυτό ήταν μόνο προσωρινό και προσδοκούσε στον ερχομό του Ιησού Χριστού, ο οποίος θα πέθαινε στον σταυρό για να γίνει ο ίδιος η εξιλέωση για την αμαρτία. Ο Σωτήρας που υποσχόταν η Παλαιά Διαθήκη, αποκαλύπτεται πληρέστερα στην Καινή. Και τελικά η έκφραση της αγάπης του Θεού, φανερώνεται σε όλη της την δόξα, με το να στείλει τον Υιό Του τον Ιησού Χριστό. Και δύο Διαθήκες, Παλαιά και Καινή, δόθηκαν «να μας κάνει σοφούς οδηγώντας μας στη σωτηρία» (Β’ Τιμόθεον 3:15). Όταν τις μελετάμε βαθύτερα, πραγματικά κατανοούμε ότι ο Θεός δεν είναι διαφορετικός στην Καινή Διαθήκη απ’ ότι στην Παλαιά.